📈 DỮ LIỆU THOÁI VỐN: M&A Châu Á bùng nổ - Định giá trung bình đạt 456 triệu USD và 5 năm là "Thời điểm vàng" để exit

Theo dữ liệu của Tech in Asia, M&A đang là con đường thoái vốn (Exit) chủ yếu của các startup Châu Á. Để có một chiến lược thoái vốn thành công, Founder và nhà đầu tư cần phải hiểu rõ hai yếu tố quyết định: **Thời điểm (Timing)** và **Giá trị (Valuation)**.

Mặc dù nhiều startup không có kế hoạch rõ ràng, dữ liệu lịch sử cho thấy các thương vụ mua lại đang diễn ra ở mức giá cao chưa từng có, đặc biệt trong các lĩnh vực Công nghệ sâu (Deep Tech) và Bảo mật (Security).

1. Phân tích Giá trị (Valuation): Mức định giá trung vị đã tăng gấp 9 lần

Dữ liệu M&A 2019-2024 cho thấy một sự tăng trưởng vượt bậc về quy mô thương vụ, đặc biệt trong năm 2024:

• Trung vị (Median) đạt 183 triệu USD: Giá trị thương vụ trung vị đã tăng từ 20 triệu USD (2019) lên 183 triệu USD (2024). Đây là con số quan trọng nhất, cho thấy giá trị thực của các công ty được mua lại đã tăng lên đáng kể.
• Trung bình (Average) đạt 456 triệu USD: Giá trị trung bình tăng vọt, bị kéo bởi một số thương vụ "bom tấn" (như Hyperconnect 1.73 tỷ USD). Điều này cho thấy các gã khổng lồ toàn cầu sẵn sàng chi tiền mặt lớn để mua lại công nghệ lõi.
• Nhà mua là Big Tech: Các thương vụ lớn nhất đều có sự tham gia của các công ty Mỹ (Nvidia, Intel, The Match Group, Akamai). Điều này khẳng định M&A là con đường để các startup Châu Á bán công nghệ của mình cho các công ty quốc tế.

2. Thời điểm Vàng (Timing): 1-5 năm sau vòng gọi vốn đầu tiên

Dữ liệu về thời gian hoạt động của startup trước khi bị M&A cho thấy tính cấp thiết của chiến lược thoái vốn:

• Tập trung ở giai đoạn đầu: Tỷ lệ đáng kể các startup được mua lại chỉ sau **1-5 năm** kể từ vòng Seed/Pre-A. Điều này cho thấy các tập đoàn lớn đang mua lại các nhóm kỹ sư tài năng (Acqui-hire) hoặc các sản phẩm có tính đột phá sớm.
• Series A/B là "Sweet Spot": Các nhà đầu tư cần phải có chiến lược rõ ràng: Quyết định thoái vốn sau Series A/B hay dấn thân vào vòng Series C/D đắt đỏ hơn. M&A là một giải pháp thanh khoản nhanh chóng trước khi công ty tiêu tốn quá nhiều vốn để đạt đến IPO.

3. Bài học cho Founder và Quỹ đầu tư tại Đà Nẵng

Với mục tiêu thu hút vốn FDI và trở thành Hub công nghệ, các startup Đà Nẵng cần phải xây dựng doanh nghiệp với tư duy "M&A Ready":

• Ưu tiên Lĩnh vực Mua lại: Tập trung vào các lĩnh vực đang là mục tiêu của các tập đoàn Mỹ: AI, Cybersecurity, HealthTech, và Fintech. Đà Nẵng có lợi thế về kỹ sư phần mềm để phục vụ các ngành này (ví dụ: công ty Guardicore, một công ty Israel về bảo mật, được mua lại 600 triệu USD).
• Minh bạch và Tuân thủ (Compliance): Các thương vụ lớn như NVIDIA mua lại công ty khác luôn đòi hỏi sự minh bạch cao về pháp lý và cấu trúc công ty. Founder Việt Nam phải chuẩn hóa cấu trúc quản trị (Governance) và tài chính theo chuẩn quốc tế ngay từ vòng Seed.

Góc nhìn từ Trung tâm HTKNĐMST Đà Nẵng:

"M&A là động lực chính của thanh khoản trong khu vực. Trung tâm khuyến khích các quỹ đầu tư mạo hiểm hợp tác với Đà Nẵng để đào tạo startup về chiến lược M&A, giúp họ xây dựng sản phẩm chất lượng cao (Deep Tech) có khả năng được các tập đoàn toàn cầu như Nvidia mua lại, thay vì chỉ nhắm đến thị trường nội địa."

---