🇹🇭 CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHIỆP: Nhật Bản rót 1.4 tỷ USD vào Thái Lan - Canh bạc Hybrid (HEV) và dấu hiệu dịch chuyển chuỗi cung ứng Bán dẫn AI

Tại Diễn đàn Đầu tư Thái Lan - Nhật Bản 2025 ở Tokyo, 6 hãng xe lớn của Nhật (Toyota, Honda, Isuzu, v.v.) đã cam kết đầu tư hơn 1.4 tỷ USD (50 tỷ baht) vào Thái Lan. Trọng tâm của dòng vốn này là mở rộng sản xuất xe **Hybrid Electric Vehicle (HEV)** và **Mild-Hybrid (MHEV)**.

Sự kiện này cho thấy Thái Lan đang nỗ lực bảo vệ vị thế trung tâm sản xuất ô tô Đông Nam Á bằng các chính sách ưu đãi thuế mới và chiến lược thu hút các ngành công nghiệp phụ trợ công nghệ cao (Semiconductor).

1. "So What?" – Phân tích Lựa chọn Chiến lược HEV

Việc Nhật Bản chọn HEV/MHEV thay vì thuần EV (BEV) tại Thái Lan là một quyết định chiến lược có tính toán:

• Giảm thiểu Rủi ro (De-risking): HEV/MHEV vẫn sử dụng phần lớn chuỗi cung ứng và công nghệ sản xuất động cơ đốt trong hiện tại, giảm thiểu rủi ro đầu tư và chuyển đổi công nghệ quá đột ngột.
• Phòng thủ thị phần: Đây là chiến lược để chống lại xe điện Trung Quốc (vốn thống trị phân khúc BEV giá rẻ) bằng cách cung cấp sản phẩm có hiệu suất cao và chi phí vận hành thấp hơn xe xăng thuần túy, phù hợp với tâm lý người tiêu dùng ASEAN.

2. Góc nhìn MPR: Mảnh ghép Bán dẫn AI (AI/Semiconductor)

Góc nhìn MPR (Phân tích Chiến lược):

Phần thắng thực sự của Thái Lan không nằm ở xe Hybrid, mà ở các dự án điện tử đi kèm, cho thấy sự dịch chuyển từ "sản xuất ô tô" sang "công nghệ ô tô":

• Panasonic: Đầu tư 4 tỷ baht cho vật liệu MEGTRON (linh kiện cho server AI).
• Toppan: Được khuyến khích sản xuất IC substrates (đế chip) - một thành phần cốt lõi của ngành bán dẫn.
• Mô hình Hỗ trợ: Các ngân hàng lớn của Nhật (SMBC, MUFG) cam kết tài trợ cho các SMEs Thái Lan, đảm bảo chuỗi cung ứng nội địa được nâng cấp công nghệ.

Thái Lan đang khôn khéo tận dụng lợi thế lắp ráp để kéo theo công nghiệp bán dẫn có giá trị cao.

3. Cạnh tranh Chiến lược và Khuyến nghị cho Đà Nẵng

Thái Lan đang thách thức trực tiếp chiến lược Pure EV của Việt Nam và cơ hội thu hút FDI công nghệ cao.

• Đối phó với HEV: Việt Nam cần có các chính sách mạnh mẽ hơn để thúc đẩy BEV (như lệnh cấm xe xăng của Hà Nội) để bù đắp sự cạnh tranh của HEV Nhật Bản.
• Ưu tiên Bán dẫn: Đà Nẵng, với định hướng phát triển chip, cần dồn lực vào việc cung cấp nhân lực và chính sách ưu đãi cho các dự án IC Substrates hoặc vật liệu AI (như MEGTRON) để không bị Thái Lan vượt mặt trong chuỗi cung ứng điện tử.

Góc nhìn từ Trung tâm HTKNĐMST Đà Nẵng:

"Thái Lan đang chơi một ván cờ lớn: vừa bảo vệ được ngành ô tô truyền thống bằng Hybrid, vừa thu hút công nghiệp AI/Bán dẫn. Đà Nẵng cần học hỏi sự linh hoạt trong chính sách ưu đãi và tập trung vào 'Quick Big Win' (thủ tục nhanh, nhân lực chất lượng) để thu hút các dự án sản xuất linh kiện AI và Data Center, thay vì chỉ trông chờ vào Pure EV."

---