🚗 CÔNG NGHIỆP Ô TÔ: VinFast chiếm 30% thị phần, Hà Nội cấm xe máy xăng 2026 - Cú hích chính sách tạo ra "cơn khát" chuỗi cung ứng nội địa

Theo Nikkei Asia, VinFast đã chính thức vượt qua các đối thủ kỳ cựu để chiếm 30% thị phần ô tô tại Việt Nam trong Q3/2025. Động lực tăng trưởng đến từ chiến lược giá "hủy diệt" của mẫu VF3 (11.400 USD) và đặc biệt là "cú hích chính sách": Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng tại các quận trung tâm từ tháng 7/2026.

Đây là tín hiệu cho thấy thị trường xe điện Việt Nam đã bước qua giai đoạn "Giáo dục thị trường" (Education) và chuyển sang giai đoạn "Bùng nổ" (Mass Adoption).

1. Tại sao VinFast "quay xe" về thị trường Châu Á?

Sự dịch chuyển trọng tâm từ Mỹ về Việt Nam, Ấn Độ và Indonesia mang lại 3 ý nghĩa chiến lược cho giới đầu tư:

• Lấy "Sản lượng" bù "Biên lợi nhuận": VinFast vẫn đang lỗ (812 triệu USD trong Q2/2025). Để đạt điểm hòa vốn vào năm 2026, họ buộc phải bán số lượng cực lớn. Thị trường Mỹ quá chậm chạp, trong khi Đông Nam Á và Ấn Độ có dung lượng thị trường khổng lồ và độ nhạy cảm về giá cao - nơi VF3 là "vua".
• Chính sách là "Đòn bẩy": Việc Hà Nội cấm xe máy xăng vào 7/2026 là một "cú shock" cung cầu. Honda và Yamaha đang bị động, trong khi VinFast đã chuẩn bị sẵn năng lực sản xuất 1 triệu xe máy điện/năm. Đây là ví dụ kinh điển về việc doanh nghiệp đi trước đón đầu chính sách (Policy-driven growth).
• Hệ sinh thái trạm sạc là "Hào bảo vệ": Lợi thế lớn nhất của VinFast không phải là xe, mà là trạm sạc. Người dùng (như nhân vật Le Bach Anh Vu trong bài) chọn VinFast vì tiện lợi. Các hãng xe Trung Quốc (BYD) dù có xe rẻ nhưng sẽ rất khó cạnh tranh nếu không có hạ tầng sạc phủ rộng.

2. Góc nhìn MPR: Cơ hội "Vàng" cho Startup Công nghiệp Phụ trợ

Góc nhìn MPR (Cơ hội Chuỗi cung ứng):

Con số quan trọng nhất trong bài viết không phải là doanh số, mà là mục tiêu tăng tỷ lệ nội địa hóa từ 60% lên 80%.

• Để đạt 80% nội địa hóa cho hàng trăm ngàn xe mỗi năm, VinFast bắt buộc phải tìm kiếm các nhà cung cấp địa phương.
• Đây là "Samsung Moment" thứ hai của Việt Nam. Cơ hội đang mở toang cho các startup và SME trong lĩnh vực: Khuôn mẫu chính xác, Nhựa kỹ thuật, Cảm biến (IoT), và Dịch vụ bảo trì pin. Đừng chỉ làm phần mềm, hãy nhìn vào phần cứng (Hard-tech).

3. Đà Nẵng ở đâu trong chuỗi giá trị này?

Với việc nhà máy thứ hai được mở tại Hà Tĩnh (gần Đà Nẵng hơn Hải Phòng), vai trò logistic của Đà Nẵng sẽ tăng lên:

• Trung tâm R&D Phụ trợ: Đà Nẵng có thể không đặt nhà máy lắp ráp xe, nhưng có thể trở thành trung tâm thiết kế và sản xuất linh kiện điện tử/bán dẫn cho xe điện (như chip quản lý nguồn, mạch điều khiển) - đúng với định hướng phát triển bán dẫn của thành phố.
• Dịch vụ Hạ tầng sạc thông minh: Với lượng xe điện tăng vọt, nhu cầu quản lý trạm sạc, ứng dụng tìm trạm, và thanh toán trạm sạc sẽ bùng nổ. Đây là mảnh đất màu mỡ cho các startup phần mềm tại Đà Nẵng.

Góc nhìn từ Trung tâm HTKNĐMST Đà Nẵng:

"VinFast đang tạo ra một lực hút khổng lồ cho ngành công nghiệp chế tạo. Trung tâm khuyến khích các startup Đà Nẵng mạnh dạn tham gia vào chuỗi cung ứng này, đặc biệt là các mảng công nghệ cao như vi mạch cho xe điện và giải pháp năng lượng xanh, tận dụng lợi thế kết nối vùng giữa Đà Nẵng và các khu kinh tế mới nổi tại miền Trung."

---