🇲🇾 CHIẾN LƯỢC QUỐC GIA: Quỹ chủ quyền Khazanah (Malaysia) dồn lực vào "Hạ tầng số & Bán dẫn" - Bài học về "Vốn mồi" cho Đà Nẵng

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động, Khazanah Nasional - Quỹ đầu tư quốc gia của Malaysia với quy mô tài sản 25 tỷ USD - vừa công bố chiến lược mới: Tập trung nguồn lực vào thị trường nội địa để xây dựng năng lực công nghiệp quốc gia.

Ba mũi nhọn được chọn mặt gửi vàng là: Hàng không, Chuyển đổi năng lượng và Hạ tầng số. Đồng thời, Khazanah cũng ra mắt quỹ Jelawang Capital (1 tỷ Ringgit) để bơm vốn cho các quỹ VC, nhằm thúc đẩy hệ sinh thái startup.

1. "So What?" – Khi Nhà nước đóng vai "Nhà đầu tư mạo hiểm"

Khazanah đang định nghĩa lại vai trò của Quỹ chủ quyền. Không chỉ là "giữ tiền", họ đang trực tiếp can thiệp để tái cấu trúc nền kinh tế:

• Tư nhân hóa để Tái cấu trúc (Aviation): Khazanah đã tư nhân hóa (mua lại toàn bộ cổ phần) của Sân bay Malaysia để có toàn quyền quyết định việc nâng cấp hạ tầng mà không bị áp lực bởi cổ đông đại chúng. Đây là bước đi quyết liệt để cạnh tranh logistics với Singapore và Thái Lan.
• Quỹ của các Quỹ (Fund of Funds): Với Jelawang Capital, Khazanah không tự đi đầu tư vào từng startup nhỏ lẻ. Họ đầu tư vào các quỹ VC (Venture Capital) chuyên nghiệp để thu hút các nhà quản lý quỹ tài năng về Malaysia. Đây là cách nhanh nhất để xây dựng hệ sinh thái.
• Thí điểm Bán dẫn (Semiconductor): Khazanah dùng vốn để xác định các "khoảng trống" trong chuỗi cung ứng (như Advanced Packaging) và bơm tiền để tạo ra các "Nhà vô địch quốc gia" (National Champions).

2. Góc nhìn MPR: Bài học "Vốn mồi" (Catalytic Capital)

Góc nhìn MPR (Phân tích Chính sách):

Chiến lược của Malaysia cho thấy: Để phát triển các ngành công nghệ cao (như Bán dẫn, AI), bàn tay vô hình của thị trường là chưa đủ. Cần bàn tay hữu hình của vốn nhà nước làm "vốn mồi".

• Khazanah chấp nhận rủi ro ở giai đoạn đầu để kéo dòng vốn tư nhân (Crowd-in capital) vào theo.
• Họ tập trung vào "Giá trị quốc gia" (National Value) thay vì chỉ đơn thuần là lợi nhuận tài chính ngắn hạn. Đây là tư duy dài hạn mà các quỹ đầu tư công nghệ tại Việt Nam cần tham khảo.

3. Gợi ý mô hình cho Quỹ Đầu tư Đà Nẵng

Đà Nẵng đang xây dựng Trung tâm Tài chính và Khu thương mại tự do. Mô hình của Khazanah gợi mở nhiều hướng đi:

• Thành lập "Quỹ của các Quỹ" địa phương: Thay vì Đà Nẵng trực tiếp xét duyệt cấp vốn cho startup (dễ gặp rủi ro và thủ tục hành chính), thành phố có thể rót vốn vào các Quỹ VC uy tín cam kết đầu tư tại Đà Nẵng (như cách Malaysia làm với Jelawang Capital).
• Hạ tầng số đi trước: Malaysia đang dồn lực cho Data Center để làm Hub khu vực. Đà Nẵng cần tăng tốc các dự án Công viên phần mềm và hạ tầng cáp quang/điện năng để không bị thua thiệt trong cuộc đua thu hút FDI công nghệ.

Góc nhìn từ Trung tâm HTKNĐMST Đà Nẵng:

"Malaysia là một đối thủ cạnh tranh nhưng cũng là một người thầy lớn. Cách họ sử dụng Quỹ chủ quyền để dẫn dắt ngành Bán dẫn là bài học quý giá. Đà Nẵng sẽ nghiên cứu cơ chế 'Vốn mồi' này để đề xuất các chính sách hỗ trợ thiết thực hơn cho doanh nghiệp công nghệ tại địa phương."

---